Verklaring A New Way n.a.v. rapport Commissie Joustra

08 februari 2021

Noot vooraf; deze verklaring mag alleen en uitsluitend integraal gebruikt worden

Adoptiestichting A New Way heeft het Rapport van de Commissie Onderzoek Interlandelijke Adoptie ontvangen. De Commissie heeft de afgelopen periode onderzoek gedaan naar de gang van zaken rondom adopties vanuit het buitenland en de rol van de Nederlandse overheid daarbij. Dit onderzoek ging in beginsel over de periode 1967-1998, voor de invoering van het Haags Adoptie Verdrag.

ANW is geschrokken van de uitkomsten van de Commissie Joustra. In het verleden, voor de inwerkingtreding van het Haags Adoptie Verdrag, zijn er veel zaken mis gegaan. Met name daar waar het gaat om het handelen op signalen uit de toenmalige praktijk. De zaken die genoemd en onderzocht worden zijn hard maar niet nieuw. Het samenhangende beeld is pijnlijk en verdrietig en verdient een plek. Het excuus dat de overheid hiervoor maakt is terecht. We voelen mee met eenieder die hierdoor geraakt is en zijn van mening dat zij goede ondersteuning verdienen en moeten krijgen.

Adoptiestichting A New Way is sinds 2012 actief en bemiddelde tot voor kort enkel voor de Verenigde Staten. In haar rapport geeft de Commissie ook haar visie over hoe zij de huidige adoptiepraktijk beziet. ANW gaat dit de komende dagen in detail doornemen daar waar het gaat om de huidige situatie in het algemeen en de opmerkingen over de VS in het bijzonder. Voor ANW staat centraal dat de belangen van het kind gediend moeten zijn met adoptie. Interlandelijke adopties zijn omgeven met uitgebreide internationale wet-en regelgeving. De zorgvuldigheid van procedures staat voorop en we willen er doorlopend voor zorgen dat misstanden voorkomen worden, dat signalen hierover worden onderzocht en dat daarop wordt gehandeld. Het feit dat diverse landen die de commissie aanhaalt geen actief adoptieprogramma meer kent onderstreept dit gegeven; signalen worden opgepakt, onderzocht en leiden waar nodig tot maatregelen.

Vooruitlopend op de gedetailleerde reactie is ANW onaangenaam verrast en geschrokken over de beperkte, slecht onderbouwde en niet-inzichtelijke wijze waarop de de aanbeveling dat er een tijdelijke algehele stop op alle adopties zou moeten komen tot stand is gekomen. Wij hechter eraan te benadrukken dat er door de commissie geen onderzoek is gedaan bij ANW naar VS dossiers. Daarnaast zijn wij overvallen door de wijze waarop de minister, zonder nadere openbare weging van het onderzoek, de draconisch maatregel tot het tijdelijke algeheel stopzetten van adoptie in zijn geheel en per direct heeft afgekondigd. Een grote meerderheid van de geadopteerde vind dat adoptie mogelijk moet blijven, blijkt uit het CBS onderzoek dat de commissie Joustra heeft laten uitvoeren.

Hiermee worden kinderen in de kou gezet die nu en in de nabije toekomst nog op nieuwe gezinnen wachten, ook voor de ouders die adoptie overwegen of nog bezig zijn met de verkrijging van de Beginsel Toestemming is dit een grote klap. Daarnaast constateren we dat het voor geadopteerden en bestaande adoptief gezinnen buitengewoon pijnlijk is dat openlijk zaken in twijfel worden getrokken met verstrekkende gevolgen zonder deugdelijke onderbouwing. En tot slot, maar niet onbelangrijk, worden de voortdurende inspanningen van Nederlandse organisaties en de buitenlandse partners om het proces continu te verbeteren hiermee tekort gedaan.

Op basis hiervan gaat ANW de Tweede Kamer vragen om het besluit tot een tijdelijke stopzetting terug te draaien. Voorts vragen we de kamerleden om de minister te vragen meer genuanceerd en onderbouwd aan te geven op basis waarvan het besluit tot het stop leggen tot stand is gekomen en inzichtelijk te maken voor welke actuele landen op basis van welke signalen eventueel het tijdelijk stopzetten wel noodzakelijk is om vervolgens kwaliteitsverbeteringen door te kunnen voeren. ANW gaat hierover graag in overleg.

Einde verklaring.